«خویدوده» در شواهد تاریخی و بررسی آن در بخش تاریخی شاهنامة فردوسی

«خویدوده» در شواهد تاریخی و بررسی آن در بخش تاریخی شاهنامه فردوسی

رسم خویدوده، از جمله مباحث مناقشه برانگیز و پرتکراری است که سال هاست در میان پژوهش گران در عرصه تاریخ ایران پیش از اسلام و دین زرتشت رایج است و پیرامون آن، بررسی های مختلفی صورت گرفته است. در این مقاله، مجموعه شواهدی را که به این رسم، اشاراتی مستقیم یا غیرمستقیم کرده اند، از متون مختلف گرد آورده ایم. این بررسی، پس از بحثی ریشه شناختی در ریشه یابی کلمه «خویدوده»، به ترتیب، شواهدی از ازدواج با مح...

بررسی کهن‌الگوی انسان نخستین و نمودهای آن در بخش پیشدادی شاهنامة فردوسی بر مبنای اسطوره‌شناسی تحلیلی

آفرینش نخستین نمونة انسانی- انسان مثالی نخستین- از مهم‌ترین مراحل کهن‌الگوی آفرینش در فرهنگ‌های مختلف بشری است. نمونة بنیادین انسان نخستین، الگویی کهن است که در شکل انسان غول‌آسا یا خداگونه یا جفت اولیه پدیدار می‌شود. هدف این جستار، تشریح نمودها و کیفیت‌های اسطوره‌شناختی کهن‌الگوی انسان نخستین در فرهنگ‌های اساطیری و اساطیر ایران باستان، به ویژه در بخش پیشدادی شاهنامة فردوسی است. روش تحقیق کیفی ...

فردوسی و اسناد تاریخی

بلوچ در شاهنامة فردوسی

بررسی چند منظری بخش تاریخی شاهنامه فردوسی

شاهنامه فردوسی بزرگترین شاهکار حماسهملی که روایتی از اساطیر و تاریخ ایران تلقی می شود از زمان سرایش تا کنون از مقام و منزلتی کم نظیر برخوردار بوده است. ساختار روایی شاهنامه اگرچه، آن را همچون چارچوبی کلی فراگرفته است اما در سراسر اثر، ویژگی های یکدست و منسجمی را به نمایش نمی گذارد. به این جهت براساس مرسوم ترین تقسیم بندی شاهنامه، آن را به بخشهای متمایزی چون اسطوره ای، حماسی و تاریخی تقسیم نموده...